همه چیز درباره گل صد تومانی

 

گل صد تومانی گلی جذاب و قشنگ با رنگ‌هایی دلفریب که به خاطر گل های درشت با رنگ‌ها تابان و گاهی معطر آن پرورش داده می‌شود.

گل صد تومانی گیاهی چند ساله و شاخه بردنی می‌باشد که گل های جدا شده تا هفته‌ها شاداب و قابل استفاده است.

 

برای معرفی گل زیبایی صد تومانی با گلتوس همراه باشید

گل صد تومانی

نام انگلیسی: Peony

نام علمی: PAEONIA

خانواده: Paeoniaceae

چرا نام این گل را صد تومانی میگویند؟

قبل از انقلاب که این گل تازه وارد ایران شده بود و آن دوران تنوع گل در ایران محدود بود،وقتی این گل آمد قیمتش ۱۰۰ تومان بود و نسبت به گلهای دیگر گران قیمت تر بود.

از آنجایی که مردم اسم این گل را نمی‌دانستند به آن گفتند ( آن گل ۱۰۰ تومانیه!! ) و از آنجا بود که این گل به گل صد تومانی  رواج یافت.

 

معرفی گیاه:

گل صد تومانی دارای انواع زیادی می‌باشد.

که می‌توان، گل صد تومانی درختی را نام برد.

اما چون این نوع دارای بوته چوبی می‌باشد، جز گل های بوته چوبی ذکر می‌شوند.

نام دیگر گل صد تومانی پائونیا می‌باشد.

و بومی کشور چین است. و در این سرزمین لقب گل امپراطور را دارد.

ارتفاع این گیاه در ارقام علفی ۵۰ الی ۱۲۰ سانتیمتر و در ارقام درختی ۱۰۰ تا ۲۰۰ سانتیمتر می‌ باشد.

عمر گیاه معمولاً به ۵۰ سال می‌رسد.

رنگ برگ‌ها سبز تیره مات می‌باشد. برگ‌ها در زمستان از بین می‌روند اما دوباره در فصل بهار سبز می ‌شوند.

معمولاً سه سال طول می‌کشد تا گیاه به گل نشیند.

رنگ گل‌ها سفید، زرد، صورتی و قرمز می‌باشد و اغلب معطراند.

گل‌ها از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد (و گاهی اوایل تابستان) دیده می ‌شوند و عمر آنان کوتاه (معمولا دو هفته) می‌باشد.

گل صد تومانی گیاهی مقاوم به سرما می ‌باشد. و به خاکی غنی از مواد غذایی و با زهکش متناسب نیاز دارد.

 

انواع گل صد تومانی

گل صد تومانی چینی:

به طور گسترده ای به عنوان یک گیاه زینتی در باغ‌ها با چند صد رقم متنوع پرورش داده می شود.

بسیاری از ارقام این گل اصلاح شده و دارای گلبرگ های اضافی می‌باشد.

گل صد تومانی طلایی:

این نوع گل بیش در آسیا، جنوب اروپا و شمال غرب آمریکا یافت می‌شود. مرزهای بین گونه‌ها مشخص نیست.

گل صد تومانی درختی:

بومی کشور چین می‌باشد و نماد مهم در فرهنگ چینی می‌باشد. از خصوصیات قابل توجه این گل تنوع زیاد آن از پیشنهاد شکل و رنگ و رایحه می‌باشد

 

شرایط نگهداری و پرورش گل صد تومانی

آبیاری:

زمانی گل صد تومانی را  آبیاری کنید، که سطح خاک تا حدودی رطوبت خود را از دست داده باشد.

زیاده روی در آبیاری از جمله دلایل زرد شدن برگها، پوسیدگی ریشه این گیاه و از بین رفتن آن می‌شود.

آبیاری کم گیاه هم موجب عدم رشد و توسعه متناسب گیاه، ریزش غنچه های گل و عدم گلدهی و سوختگی نوک و حاشیه برگها می‌شود.

نور:

گیاه پائونیا به حداقل ۵ ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارد.

اگر نور کمترین از این مقدار باشد تاثیر منفی در قوی شدن گیاه و گلدهی متناسب آن دارد.

اگر گل صد تومانی را در گلدان نگه می دارید اکثر پنجره های خانه بجز پنجره های جنوبی برای این گیاه مناسبند.

زیرا سمت جنوبی نور مستقیم فراوان بخصوص در طی روزهای گرم تابستان دارد که می تواند موجب سوختگی برگها و عدم

گلدهی و یا ریزش گلهای گیاه شود.

دما:

در طی فصل رشد و برای محافظت از ریشه های گیاه در برابر گرما می توان در اواسط فصل بهار لایه ای از خاک برگ به ضخامت

حدود ۲ سانتیمتر بر روی خاک اطراف گیاه پخش نمود.

البته نبایستی فراموش نمود که با فرارسیدن پاییز این لایه را برداریم زیرا وجود چنین موادی می تواند موجب ماندگاری آب اضافه

در اطراف ریشه های گیاه و شیوع بیماری پوسیدگی گیاه شود.

رشد این گیاه با فرارسیدن دمای حدود ۱۲ درجه متوقف می‌شود.

و در پایین تر از این هم زردی برگها شروع می‌شود.

در فصل زمستان ریشه های این گیاه به مقداری هوا سرد نیاز دارد تا بتواند سال آینده رشد مناسبی داشته باشد.

این دما بین صفر الی ۷ درجه سانتیگراد می‌باشد و حدود چهار – پنج ماه به چنین دمایی نیاز دارد.

خاک:

به خاکی با زهکش پسندیده نیاز دارد.

خاکهایی با بافت سنگین که آب را در خود نگه می دارند موجب پوسیدگی ریشه این گیاه می‌شوند.

بنابراین می‌توان از مخلوط خاک معمولی+خاک برگ + شن و یا خاک برگ +پیت موس +کوکوپیت از جمله خاکهای متناسب این گیاه می‌باشد.

بخصوص این که وجود پیت موس به دلیل اسیدی نمودن ملایم محیط کاشت می تواند به رشد گیاه یاری بکند.

تعویض گلدان:

وقت تعویض گلدان در اواخر فصل زمستان می‌باشد.

یعنی پیش از اینکه گیاه رشد نو خود را شروع بکند.

توجه نمایید که این گیاه اولا به گلدانهایی نسبتا بزرگ نیاز دارد.

و هم چنین نسبت به جابجایی حساس می‌باشد و باید با احتیاط زیاد نسبت به درآوردن از گلدان قدیمی و کاشت در گلدان جدید اقدام نمود.

کوددهی:

برای کوددهی می‌توان از زمانیکه ارتفاع گیاهان نوع بوته ای به حدود ۷-۵ سانت رسید کوددهی را شروع نمود.

و از فرمولی همچون ۱۰-۱۰-۵ هر ماه یک مرتبه استفاده نمود.

 مصرف کودهایی که نیتروژن فراوان دارند و یا اصولا زیاده روی در کوددهی می تواند موجب کاهش گلدهی این گیاه شود.

هرس کردن گل صد تومانی:

برای این که گیاه قامتی بلندتر بیابد می‌توان شاخسار جانبی گیاه را قطع و کوتاه نمود تا ساقه های اصلی بلندتر شوند.

با دادن گل ساقه های گیاه سنگین می‌شوند و احتمال خم شدن و شکستگی آنها وجود دارد.

بنابراین بهتر است، که از قیم‌های متناسب برای حمایت ساقه های گیاه استفاده نمود.

فصل گل صد تومانی :

گل ها فقط در ماه های اردیبهشت و خرداد باز می‌ شوند و عمر گل ها کم و در حدود دو هفته می‌ باشد.

انواع روش تکثیر گل صد تومانی

۱- تقسیم بوته:

بهترین روش تکثیر گیاه صد تومانی بخصوص انواع بوته ای آن تقسیم بوته می‌باشد.

گیاه باید حداقل ۴-۳ سال عمر داشته باشد و قطعات باید دارای حداقل سه چشم (جوانه) باشند تا رشد گیاه جوان به خوبی صورت بگیرد.

وقت متناسب در آوردن و تقسیم این گیاه در پاییز می‌باشد.

اول برگهای گیاه را که به دلیل تغییر فصل کمی تغییر رنگ داده‌اند و نشان دهنده ورود گیاه به دوران استراحت است از سطح

زمین کوتاه می‌کنیم. بعدا گیاه را با خاک اطراف ریشه های آن در می آوریم. برای بیرون آورده توده ریشه، عمق حفر خاک را

حدود ۵۰-۴۵ سانتیمتر در نظر بگیرید.

تا جایی که ممکن است و البته بدون آسیب رساندن به ریشه های گیاه تلاش می‌کنیم تا خاک اطراف ریشه‌ها را تمیز کنیم.

بعدا با وسیله ای تیز نسبت به تقسیم توده ریشه گیاه اقدام می‌کنیم و هر قسمت را در جا نو مورد پیشنهاد می کاریم.

 

۲- کاشت بذر: 

بذر گل صد تومانی در اوایل فصل پاییز می رسد.

بهتر است بذرها را پیش از کاشتن به مدت دو روز خیس نمود.

بذر این گیاه نیازمند دوره های خاصی از گرما و سرما می‌باشد تا بتواند رشد بکند .

یعنی اول به محیطی گرم و بعدا به محیطی سرد و مجددا به محیطی گرم نیاز دارد (دوره گرم-سرد-گرم) تا بتواند جوانه بزند و رشد بکند.

یعنی بعد از کاشت بذرها و بعد از این که ریشه‌ها به طول حدود ۱۰-۵ سانتیمتر رسید گیاهان برنا را به مدت ۴-۳ ماه در مکانی

با دمای ۹-۷ درجه سانتیگراد نگهداری می‌شوند تا ساقه گیاه توانایی رشد بیابد .

بعد از این مدت این گیاهان جوان را به مکانی گرم و روشن منتقل می کنند. تا ساقه بلند شود و برگها بتوانند رشد کنند.

به دلیل نیاز به چنین چرخه ای می‌باشد که در طبیعت و بدون استفاده از سرمادهی مصنوعی ، امکان دارد که جوانه زدن بذر تا

دو سال طول بکشد، تا نیازهای خاص دمایی این گیاه برطرف شود و بتواند رشد بکند.

هم چنین گیاه حاصل از بذر هم می تواند تا ۱۰ سال طول بکشد تا گل بدهد.

۳- پیوند زنی:

نمونه های درختچه‌ای این گیاه را معمولا با استفاده از روش پیوند زنی تکثیر می کنند.

معمولا پایه مورد استفاده شیوه و شکل بوته ای دارد ولی از گونه ‌ای فرم و شکل رویش درخت همچون دارد و گلهای درشتی

تولید می‌شود ، پیوندک تهیه می‌کنند و روی پایه ذکر شده عمل پیوند انجام می‌شود تا گیاهی بدست آید که علاوه بر کوتاهی

قامت، گلهای درشتی هم داشته باشد.

قرار گیری پیوندک روی پایه را می‌توان به شیوه های مختلف انجام داد که متداولترین نمونه های آنرا در تصاویر ذیل مشاهده می نمایید.

پیوندک را می‌توان از اواخر تابستان تا اوایل پاییز تهیه نمود. برای تهیه پیوندک ساقه ای را برگزینید که جوانه های جانبی و

انتهایی داشته باشد.

جوانه انتهایی و برگها حذف می‌شوند و جوانه جانبی باقی می ماند.

پایه هم از قسمتی از ریشه گیاهان دو ساله به طول حدود ۱۷-۱۲ سانتیمتر تهیه می‌شود. باید جوانه های (چشمهای ) موجود روی این قطعه ریشه را تماما حذف نمود.

 

آفات و بیماری گل صد تومانی:

از آفات این گیاه می‌توان به شته ،تریپس، شپشک های گیاهی ، کنه تارعنکبوتی و مورچه ها اشاره نمود.

دلیل جذب مورچه به خصوص به غنچه های این گیاه ، وجود شیره شفاف و شیرین بر روی غنچه ها میباشد .

ترشح این شیره در مراحل اولیه رشد غنچه های این گیاه طبیعی میباشد.

ولی اگر جمعیت مورچه ها بیشتر از اندازه شود امکان دارد موجب انتقال برخی دیگر از بیماری ها بخصوص بیماری های قارچی

از سایر گیاهان به گیاهان پائونیا شوند.

از جمله بیماری های قارچی این گیاه می‌توان به سفیدک پودری و بوترتیس اشاره نمود.

بیماری های قارچی بخصوص در شرایطی که محیط رشد این گیاه بیشتر از اندازه سایه باشد.

در آبیاری گیاه زیاده روی شود.

بوته‌ها زیاد متراکم در کنار هم کاشته شوند به شکلی که تهویه هوا با مشکل انجام شود.

عمق کاشت فراوان باشد و برگ‌سار در طی آبیاری بخصوص در نزدیک شب هنگام خیس و مرطوب شوند شیوع می یابند.  

خواص گل صد تومانی

گل صد تومانی در صنعت داروشناسی کاربرد زیاد داشته و در تهیه چای هم از آن استفاده می کنند.

گل صد تومانی حاوی ترکیبات زیاد مؤثری می‌باشد که طبق تحقیقات گسترده بر میزان کلسترول خون اثرگذار بوده و به کاهش آن .یاری می‌کند

خواص درمانی گل صد تومانی

۱- از آن جا که زیاد شدن کلسترول در خون و رسوب آن در عروق، مخاطرات بسیاری را به همراه دارد.

مصرف روزانه یک فنجان از چای گل صدتومانی برای مدتی کوتاه توصیه می‌شود ولی نبایستی در مصرف آن زیاده روی نمود.

۲- به سلامت قلب و عروق یاری کرده و با زیاد شدن میزان خونرسانی و اکسیژن رسانی به بافت ها به تنظیم عملکرد قلب و تعادل بخشی به میزان فشار خون یاری می‌کند.

۳- پیشگیری از تجمع پلاکت‌ها و لخته شدن خون هم از دیگر فوایدی می‌باشد که بعد از نوشیدن چای گل صد تومانی حاصل می‌شود.

۴- از دیگر خواص دارویی گل صد تومانی این می‌باشد که می‌تواند از بروز سرطان به طور طبیعی جلوگیری بکند. این تاثیر ناشی از مقدار بالای آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این دمنوش می‌باشد.

نکته:

توجه داشته باشید که نمونه پیازهای گل صد تومانی در ایران معمولا به رنگ های قرمز یا ارغوانی می‌باشد و غیر معطر هستند.

 

گلتوس؛ مجله تخصصی گل و گیاه