کشت و پرورش گیاهان در گلخانه به همین راحتی نیست؛ یعنی نیازمند شرایط خاص و بستر مناسب برای این کار می‌باشد.
ما در این مقاله شرایط لازم در گلخانه اعم از خاک مناسب و آبیاری و شوری و جنس خاک را توضیح خواهیم داد. با گلتوس همراه باشید.
بستر کشت مناسب گلخانه
امروزه کشت‌های گلخانه‌ای در بسترهای متنوعی صورت می‌پذیرد از جمله بسترهای خاکی و بسترهای آب کشت.
آنچه در این مبحث به آن پرداخته خواهد شد بسترهای خاکی می‌باشد که غالب گلخانه‌ها از آن بهره می‌گیرند.
خاک مناسب برای کشت گیاهان در گلخانه
خاک مورد استفاده می‌باید دارای بافت سبک(sandy loam) و از نفوذپذیری خوبی برخوردار باشد. هر چه میزان مواد آلی خاک بیشتر باشد عملکرد بهتر می‌گردد. PH مناسب خاک در حدود ۶ و EC آن زیر ۲ دسی‌زیمنس بر متر می‌باشد. حداقل عمق خاک باید ۵۰ سانتیمتر باشد.
خاک باید دارای زهکشی خوب و عاری از املاح گچ و آهک باشد همچنین سطح آب زیر زمینی در آن جا پایین باشد.
برخی زمین‌ها در عمق ۸۰ تا ۹۰ سانتی‌متری از لایه‌ای سخت و آهکی برخوردارند که باید با ساب سویلر(دستگاه زیرشکن) به شکستن آن اقدام نمود.
در صورتی که قشر خاک گلخانه کم‌عمق است از منطقه‌ای با خاک مناسب و مطمئن به زمین خود حمل خاک نموده و عمق خاک گلخانه را به اندازه‌ی مورد نیاز افزایش دهید.
قبل از کشت خاک را آزمایش نمایید و از مواردی همچون بافت خاک EC،PH و درصد املاح و عناصر مختلف آن اطلاع کسب نمایید تا به راحتی بتوانید برای اصلاح آن تصمیم بگیرید.
مقادیری مجازEC در خاک گلخانه براساس میلی‌موس به شرح زیر است.
(کمتر از ۱ ، بسیار خوب) (بین۱ تا۲، مناسب) (بین ۳تا۴، زیاد) (بالاتر از ۴، بسیار زیاد)
شوری خاک مناسب گلخانه چقدر باید باشد؟
هر چه میزان شوری خاک بالاتر باشد میزان عملکرد محصول پایین‌تر می‌آید. در صورت شوری خاک آن را آب‌شویی نمایید، تا میزان املاح آن کاهش یابد. بهتر است آب‌شویی در چند نوبت به صورت غرقابی و با حجم زیادی از آب انجام شود. به کارگیری سیستم آبیاری قطره‌ای با مدت زمان طولانی جهت عمل آب‌شویی تا حدودی می‌توان میزان املاح را کاهش دهد اما جایگزین آب‌شویی غرقابی نمی‌شود. در صورتی که خاک سنگین و رسی است با اختلاط کود آلی و به کار گیری ماسه بادی به اصلاح خاک بپردازید.
به ازاء هر هزار متر مربع گلخانه از ۵ تا ۱۰ تن کود دامی استفاده کنید. میزان بیشتری توصیه نمی‌شود چرا که باعث افزایش EC وشوری خاک خواهد شد.
خاک مناسب
استفاده از کودهای دامی و شیمیایی
کود دامی باید کاملا پوسیده و فاقد هر گونه بیماری‌زا و بذور علف‌های هرز باشد. کود دامی را از گاوداریهای صنعتی که علوفه‌ی بسته‌بندی شده تغذیه دام استفاده می‌کنند تهیه کنید.
طرز صحیح عمل آوردن کود حیوانی به این شکل است که کود تازه را همراه با ۶۰ تا ۷۰درصد حجم خود از کلش جو و گندم ویا برنج مخلوط نموده و به ازائ هر تن کلش مصرفی ۱۰۰ کیلو گرم اوره به آن اضافه و در چاله‌ای یا روی زمین کپه نموده ودرصورت کمبود رطوبت به آن آب اضافه شود و روی آن پلاستیک پوشانده تا عمل تخمیر صورت پذیرد.
دمای توده فوق به ۸۰ درجه می‌رسد و تمام عوامل بیماری‌زا و بذر علف‌های هرز از بین می‌رود. این توده پس از ۳ ماه قابل استفاده می‌شود.
پس از مخلوط کردن کودهای شیمیایی(در صورت لزوم) با کود حیوانی و پخش آن روی زمین و انجام عملیات شخم زدن و تسطیح و پشته‌بندی را آغاز نمایید. در انجام عملیات تسطیح و پشته‌بندی دقت کافی نمایید چرا که عدم توجه به مواد فوق باعث آب ایستادگی یا بالعکس عدم رسیدن آب به برخی نقاط خواهد شد.
آبیاری خاک در گلخانه
در آبیاری غرقابی عرض پشته ۱۰۰ سانتیمتر و در عرض جوی ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر . ارتفاع پشته ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر می‌باشد.
فاصله بین ردیف‌های کاشت روی پشته ۹۰ سانتی متر خواهد بود. به این ترتیب که بوته در دو طرف جوی و ۵ سانتیمتر دور از لبه کشت می‌شود.
در آبیاری قطره‌ای نوارهای آبیاری برروی قسمت برجسته(پشته) قرار می‌گیرد. عرض پشته ۸۰ سانتیمتر و عرض راهرو بین پشته‌ها ۷۰ سانتیمتر خواهد بود. بوته‌ها از هر طرف پشته ۱۰ سانتیمتر به طرف داخل کشت می‌شود یعنی فاصله‌ی بین ردیف‌های کشت روی پشته ۶۰ سانتیمتر خواهد بود.
