معرفی و نگهداری نخل سیکاس

نخل سیکاس گیاهی با برگ‌های بلند و رشد آهسته است. این گیاه گرمسیری و باستانی تنه‌ای ضخیم دارد که بذر تولید می‌کند. اما گل یا میوه ندارد.
نگهداری نخل سیکاس کار سختی نیست. اما باید برخی نیازهای آن برآورده شود. این درختچه مقاوم نیاز به محیطی گرم و نورگیر دارد. اما آفتاب شدید می‌تواند به برگ‌ها آسیب بزند. آن‌ها همچنین رطوبت را دوست دارند که می‌توان این رطوبت را با اسپری آب در داخل خانه تامین کرد.

با معرفی نخل سیکاس همراه گلتوس باشید

نخل سیکاس

نام لاتین: Cycas

نام علمی: Cycas

معرفی نخل سیکاس:

سیکاس بومی مناطق گرمسیر ژاپن است. و در مناطق سردتر به عنوان گیاه خانگی نگهداری می‌شود.
بهترین زمان برای کاشت این گیاه اوایل بهار یا اواخر پاییز است. این گیاه رشد بسیار آهسته‌ای دارد و در هر سال نهایتا یک برگ‌ شاخه جدید به همراه برگ‌هایی پر شکل تولید می‌کند. گیاهی که در داخل زمین کاشته شده باشد رشد بیشتری نسبت به گیاه داخل گلدان دارد.

از سیکاس به عنوان فسیل‌های زنده یاد می‌شود زیرا آن‌ها پیش از دایناسورها وجود داشته‌اند. حتی در برخی موارد گفته می‌شود اولین گیاهان بذردار زمین بوده‌اند.
این گیاه، همیشه سبز و عضو گروه گیاهان بازدانه است که در خاکی شنی یا سنگی رشد می‌کند.
این گیاه نوع نر و ماده دارد. نوع ماده این گیاه بذر تولید می‌کند و نوع نر آن مخروط‌هایی پر از گرده تولید می‌کند. معروفترین نوع این گیاه، نخل سیکاس رولوتا است.

انواع سیکاس

سیکاس رومفی: این گیاه بیشتر شبیه به یک درخت رشد می‌کند. نه درختچه و می‌تواند تا پنج متر رشد کند.

سیکاس کیریکینالیس: این گیاه نیز شبیه به یک درخت است و می‌تواند تا سه متر رشد کند و بومی هندوستان است.

متروکسایلون ساگو: برخلاف سیکاس رولوتا، این گیاه یک نخل واقعی است. که عضوی رسمی از خانواده نخل‌ها است.

شرایط نگهداری گیاه نخل سیکاس:

نور مناسب نخل سیکاس:

سیکاس ترجیح می‌دهد در محیطی نورگیر باشد. که نور مستقیم به آن نرسد. این گیاه را نباید در برابر نور مستقیم خورشید، مخصوصا آفتاب بعد از ظهر تابستان قرار داد. این کار باعث پژمردن و سوختن برگ‌ها می‌شود.
از سوی دیگر سایه زیاد نیز باعث کم پشت شدن برگ‌ها و ناخوشی گیاه خواهد شد.
بهترین مکان برای قرار دادن سیکاس پنجره‌ای شرقی، غربی یا جنوبی است. گیاهی که در گلدان است را می‌توان در فصول گرم به بیرون از خانه منتقل کرد. البته به شرطی که در معرض نور مستقیم خورشید نباشد.

خاک مناسب نخل سیکاس:

نخل سیکاس نسبت به خاک سخت گیری ندارد و تنها چیزی که نیاز دارد زهکشی خوب است. خاکی شنی که مواد مغذی لازم را داشته باشد و pH آن اسیدی یا خنثی باشد بهترین خاک ممکن است.
خاک گلدان یا خاک کاکتوس برای این گیاه مناسب است. گیاهی که در داخل خانه زندگی می‌کند نباید هیچ‌گاه خاکش کاملا خشک شود و البته نباید بیش از حد نیز خیس باشد.
پاشیدن مالچ بر روی سطح خاک در تابستان نیز بسیار مفید است اما در زمستان باید این مالچ‌ها را از سطح خاک جمع آوری کنید تا آب بتواند به سرعت تبخیر شود.

آبیاری مناسب نخل سیکاس:

سیکاس می‌تواند تا حدی خشکی را تحمل کند اما ترجیح می‌دهد خاکی با رطوبت مناسب داشته باشد. بهترین زمان برای آب دادن به این گیاه وقتی است که سطح بالایی خاک خشک شده باشد. آب دادن زیاد باعث پوسیدگی ریشه و مرگ گیاه می‌شود. در طول زمستان بهتر است آب‌دهی را کمتر کنید زیرا گیاه در حال استراحت است.

دما و رطوبت مناسب نخل سیکاس:

گیاه نخل سیکاس محیطی گرم و مرطوب را دوست دارد. گرچه می‌تواند سرما را نیز تحمل کند. البته این گیاه نسبت به سرمازدگی حساس است. دمای زیر 6 درجه سانتی گراد می‌تواند به این گیاه آسیب بزند. اگر گیاه شما در داخل خانه است بهتر است آن‌ها را در مقابل وسایل گرمایشی قرار ندهید. زیرا تغییرات شدید دما می‌تواند گیاه را از بین ببرد.

کوددهی مناسب نخل سیکاس:

به نخل سیکاس ماهی یک‌بار در فصل رشد (بهار تا پاییز)  کود محلول در آب دهید. همچنین می‌توانید به جای کود مایع از کودهای جامد و آرام تجزیه شونده استفاده کنید.
همچنین کودهای گرانوله مخصوص نخل که حاوی نیتروژن (N)، فسفر(P)، پتاسیم (K) و منیزیم(Mg) باشد بهترین کارایی را برای این گیاه دارد.

تکثیر مناسب نخل سیکاس:

تکثیر گیاه سیکاس معمولا از طریق بذر انجام می‌شود.

اما این کار بسیار زمان‌بر است و همیشه موفقیت آمیز نخواهد بود. 
اگر سیکاس در شرایط مناسبی رشد کند در کنار خود یک پاجوش تولید می‌کند. شما می‌توانید این بچه گیاه را با چاقو یا قیچی تیز از بدنه گیاه اصلی جدا کنید. پیش از این‌ که گیاه جوان را در خاک جدید بکارید. باید آن چند روز در سایه قرار دهید تا قسمت بریده شده پینه ببندد. سپس می‌توانید آن را در خاکی با مشخصات مشابه خاک مادر بکارید.

هشدار: سمی بودن گیاه نخل سیکاس

تمام قسمت‌های سیکاس در صورتی که بلعیده شود برای انسان و حیوانات سمی است. دانه‌های این گیاه سمی‌ترین بخش آن است. برخی نشانه‌های مسمومیت با این گیاه چه در انسان و چه در حیوانات شامل آبریزش دهان، استفراغ، درد شکم، کوفتگی، تشنج و یا حتی مرگ است.

مشکلات و آفات نخل سیکاس:

سیکاس چندان مورد توجه آفات و بیماری‌ها نیست اما شپشک‌ها و کنه‌های تارعنکبوتی ممکن است گاهی مشکل‌ زا شوند.

درگیری گیاه با حشره‌ای موذی به نام شپشک آردآلود:

شپشک، از سری آفات گیاه  نخل سیکاس است که می‌تواند به گیاه حمله کرده و به مرور زمان رنگ برگ‌های آن را به زرد تغییر دهد. یافتن این حشره آسان است. آنها به بخش زیرین برگ پنهان می‌چسبند و در همانجا شیره گیاه را می‌مکند.
به محض اینکه این حشره را در گیاه خود یافتید، برگ‌های آسیب دیده را از گیاه جدا کنید و از بین ببرید. 
 درمان: سپس برای پیشگیری از مشکلات احتمالی، روغن باغبانی را به تمام بخش‌های سیکاس اسپری کنید. البته بهتر است که هنگام خرید، به سادگی گیاه را از نظر وجود آفات و حشرات مختلف بررسی کنید. بدین شکل از ورود اغلب آفات به منزل جلوگیری می‌کنید.
حتی می‌توانید برای خلاص شدن از دست شپشک‌ها می‌توانید از صابون‌های حشره کش استفاده کنید. بهتر است گیاه را به محیطی خنک‌تر منتقل کنید و مخلوطی از آب و صابون حشره کش را به گیاه اسپری کنید.

کمبود عناصر ضروری خاک:

کمبود منیزیم و منگنز، منجر به زرد شدن برگ‌های سیکاس می‌شود. به همین جهت بهتر است با استفاده از یک کود غنی در پتاسیم و منیزیم،گیاه خود را تقویت کنید.
ا کنید.

کوددهی بیش از حد:

افراط در کوددهی می‌تواند سبب زرد شدن برگ‌ها و ساقه‌های آنها شود.

 آفتاب سوختگی:

آفتاب زیاد می‌تواند برگ‌ها را سوزانده و یا رنگ آنها را به کلی تغییر دهد. البته که نخل سیکاس می‌تواند در نور زیاد نیز رشد کنند، اما باید زمان زیادی را برای همگام شدن با محیط صرف کند.
بهترین مکان برای سیکاس، قرار گرفتن در نقطه‌ای با نور کافی و سایه نسبی است. در چنین شرایطی، گیاه برگ‌های بزرگ‌تر و خوش رنگ‌تری را ایجاد خواهد کرد.
سیکاس‌های تازه کاشته یا تکثیر شده و دانه‌های جوان را در مکانی خنک‌تر و دارای سایه (یا نور کم) نگهداری کنید.

یخ زدگی:

با اینکه سیکاس می‌تواند از سرمای شدید جان سالم به در ببرد. اما باز هم از اثرات منفی آن دچار آسیب خواهد شد.
هوای سرد می‌توانند سبب زرد شدن برگ‌های این گیاه شود. علت این است که در صورت سرد بودن هوا، ریشه قادر به دریافت عناصر ضروری از خاک نخواهد بود. حتی اگر خاک کاملا غنی باشد. اگر چنین اتفاقی رخ داد، باید منتظر گرم شدن هوا بمانید.
علاوه بر زرد شدن، گاهی یخ زدگی با قهوه‌ای کردن برگ همراه خواهد بود. برگ‌های آسیب دیده و مرده را به همان حال رها کنید تا هوا گرم شود. سپس همه آنها را از محل اتصال به تنه گیاه جدا کنید. برگ‌های جدید به زودی جای آنها را پر خواهند کرد.

گلتوس؛ مجله تخصصی گل و گیاه