آشنایی با روش نگهداری کاکتوس کریسمس

کاکتوس کریسمس، از گیاهان آپی فیت و بومی منطقه خاوری برزیل است.

نگهداری از کاکتوس کریسمس، بسیار ساده بوده و شما می‌توانید سالها از این گیاه نگهداری کرده و از دیدن گل‌های آن لذت ببرید.

کاکتوس کریسمس را به نام زیگوکاکتوس نیز می‌شناسند. اما بخاطر این‌ که در ایام کریسمس شروع به گلدهی می‌کند، به کاکتوس کریسمس نیز مشهور شده است.

در این مقاله از مجله گلتوس قصد داریم، کاکتوس زیبایی به اسم کاکتوس کریسمس را به شما معرفی کنیم.

کاکتوس کریسمس-کاکتوس خرچنگی

نام لاتین:Zygocactus-Epiphyllum truncatum

نام علمی:Schlumbergera truncata

معرفی کاکتوس کریسمس- کاکتوس خرچنگی:

 کاکتوس کریسمس دارای بافتی گوشتی و ساقه‌های بند بند با لبه‌ی کنگره‌دار و دارای آرئول‌های کوچک و خارهای بسیار کوتاه می‌باشد. 

به مرور که سن گیاه بالا می‌رود، ساقه آن چوبی شده و به صورت درختچه‌ای برگ‌نما در خواهد آمد.

ارتفاع این گیاه به 60 سانتی‌متر نیز می‌رسد.

کاکتوس کریسمس دارای بیشتر از 200 گونه مختلف می باشد. از ویژگی های آن می‌توان به ساقه‌های سبز رنگ تیره و نازک نازک اشاره کرد البته بر نوک این ساقه‌ها گل‌هایی به رنگ صورتی، قرمز، بنفش، زرد و سفید در صورت فراهم بودن شرایط مناسب دیده خواهد شد.

ساقه‌ی پایینی کاکتوس شما، بعد از چند سال چوبی شده و گیاه، زیبایی و جوانی اولیه ی خود را از دست می‌دهد.

در اینگونه موارد، بهتر است که از ساقه‌های سالم گیاه قلمه بگیرید.

از گیاهانی که ساقه‌شان چوبی شده می‌توانید بعنوان پایه مادری برای تکثیر گیاهتان استفاده نمایید.

در ماههای ژانویه یا موقع کریسمس به گل میشینه، برای همین به کاکتوس کریسمس معروف شده نزدیک کریسمس نوک برگها شروع به رشد می‌کند. و تیره تر می‌شود تا اینکه گل کامل بشود.

نیازها و نگهداری کاکتوس کریسمس:

نور مناسب برای رشد کاکتوس کریسمس:

این گیاه زیبا به نور زیاد ولی فیلتر شده نیاز دارد. پس بهتره اونو در محلی مثل پشت پنجره جنوبی و یا بالکن و تراس شمالی بگذارید. ولی دقت کنید که نور مستقیم به گیاه نباید بتابد، اگر نور مستقیم به گیاه شما بخوره برگها زرد و سفید می‌شوند و گلهای گیاه شما قرمز تر خواهند شد.

البته توجه داشته باشید که اگر به گیاه شما در فصل های پاییز و زمستان نور مستقیم بخوره هیچ مشکلی پیش نمیاد چون قدرت و شدت اشعه زیاد نیست که گیاه شما رو دچار آسیب بکند.

نکته : داشتن نور کافی برای گلدهی خیلی مهم هست، این گیاه جز دسته روز کوتاه هاهست یعنی برای گلدهی نیاز به شب بلند خواهد داشت و حداقل ۱۴ ساعت تاریکی نیاز دارد.

دمای مناسب برای رشد کاکتوس کریسمس:

از نکات کلیدی در نگهداری و گلدهی این گیاه زیبا دما هست برای اینکه بفهمه باید گل بده حتما باید دمای پاییز و مدت زمان خاموشی رو درک کنه، به این شکل که برای جوانه زدن به روزهای خنک ۱۸-۱۶ درجه‌ی سانتی‌گراد و شب‌های خنک ۱۳-۷ درجه‌ی سانتی‌گراد نیاز خواهد داشت. پس از اینکه جوانه ها ظاهر شد دمای ۲۴-۲۱ درجه در روز و ۲۱-۱۶ درجه در شب میتونه دمای ایده ال برای گیاه شما باشد.

گیاهانی با گلهای صورتی رنگ اگه هواش خنک باشد رنگ صورتیش بیشتر و قشنگتر می‌شود. و در کل گیاهانی که تابستان و بهار بیرون سر کردن بهتر رشد میکنند. تا اونهایی که تو خانه رشد کردن که به خاطر هوای آزاد و تهویه مناسب هستش. دمای بعد از گلدهی هم بین ۱۶ تا ۲۴ مناسب است.

خاک مناسب برای کاکتوس کریسمس:

این گیاه به خاکی سبک با زهکشی عالی نیازدارد.

هرچه بافت خاک سبک‌تر باشد. ریشه‌های گیاه توسعه‌ی بیشتری پیدا می‌کنند.

همچنین هر چه خاک سنگین‌تر باشد، احتمال پوسیدگی گیاهتان نیز بیشتر خواهد شد.

کاکتوس کریسمس، خاک‌های هوموسی از جمله پیت و تورب و خاک‌های ازت‌دار را بسیار دوست دارد.

ترکیب خاک کوکوپیت و پرلیت (به نسبت مساوی)، بستری مناسب برای کاشت این نوع کاکتوس می‌باشد.

اگر می‌خواهید از خاک کاکتوس برای این گیاه استفاده نمایید، بهتر است مقداری پیت ماس یا کوکوپیت یا خاک‌برگ به ترکیب خاکتان اضافه کنید.

ترکیب خاک نقش مهمی در میزان آبیاری دارد.

آبیاری مناسب برای کاکتوس کریسمس:

این گیاه به آبیاری منظم و دقیق نیاز دارد.

به جرات می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین دلایل از بین رفتن این گیاه، افراط و تفریط در آبیاری است.

این گیاه در فصل تابستان، اسپری کردن آب روی برگ‌ها را بسیار دوست دارد.

بهترین زمان برای آبیاریکاکتوس زمانی است که خاک گلدان کمی خشک شده باشد.

البته باید مواظب باشید که خاکِ گلدان به طور کامل خشک نشود.

 زیرا خشک شدن کاملِ خاک گلدان نیز باعث آسیب دیدن گیاهتان خواهد شد.

در هر نوبت آبیاری، نیازی نیست که حتما خاکِ گلدان به طور کامل خیس شود.

مقدار آبی که در گلدان ریخته می‌شود باید به اندازه‌ای باشد که به ریشه‌ی گیاهتان آب کافی برسد.

رطوبت مناسب برای کاکتوس کریسمس:

کاکتوس بسیار رطوبت دوست بوده و هوای گرم و مرطوب در رشد آن تاثیر مستقیم دارد.

در هوای گرم باید روی برگ‌های گیاه نیز آب اسپری شود تا رطوبت مورد نیاز زیگوکاکتوس تامین شود.

بهتر است زمانی که هوا بسیار گرم و شدت تابش نور خورشید زیاد است،کاکتوس کریسمس را در سایه با تهویه‌ی مطلوب قرار دهید.

همچنین همراه با آبیاری، روی برگ‌ها هم کمی آب اسپری کنید

اگر رطوبت محیط بیش از حد بالا باشد، احتمال شیوع بیماری‌های قارچی نیز زیاد می‌شود.

دمای مناسب:

بهتر است این گیاه در تابستان در دمای زیر 38 درجه سانتی‌گراد  و در زمستان حداقل 4 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود. 

کوددهی مناسب برای کاکتوس کریسمس:

 برای کوددهی گیاهتان در فصل‌های بهار و تابستان، از کودهای پتاس‌دار استفاده کنید.

اما بهتر است بعد از هر سه بار تغذیه با پتاس، یکبار تغذیه با کود 20-20-20 انجام شود؛ زیرا برای رشد بهتر این گیاه و پرشاخه شدن آن، ازت نیز ضروری است.

کوددهی باید تا زمانی انجام شود که غنچه‌ها ظاهر نشده‌اند.

توجه: به محض مشاهده‌ی غنچه روی گیاه، باید کوددهی را قطع نمایید.

همچنین در گرمای شدید تابستان نیز از کود دادن به کاکتوس خود خودداری کنید.

کوددهی بیش از اندازه نیز باعث زرد شدن برگ‌ها و به مرور، باعث از بین رفتن گیاه شما خواهد شد.

 گلدهی کاکتوس کریسمس:

با خنک شدن هوا و تقریبا همزمان با ایام کریسمس، غنچه‌های زیگوکاکتوس بر روی گیاه نمایان می‌شود.

گل‌ریزان این گیاه، بسیار زیبا و جذاب بوده و چشم هر بیننده ای را خیره می‌کند.

گل‌ها در کاکتوس کریسمس درخشان، براق و بسیار ظریف هستند.

بهتر است با شروع گلدهی، نورِ بیشتری به گیاه برسانید و گلدان را کنار پنجره قرار دهید؛ زیرا کمبود نور، باعث می‌شود که غنچه‌ها شکوفا نشده و سقوط کنند.

همچنین افراط و تفریط در آبیاری نیز، یکی دیگر از علل ریزش غنچه‌های کاکتوس کریسمس است.

 تکثیر کاکتوس کریسمس:

این گیاه به دو طریقِ قلمه زدن و پیوند زدن تکثیر می‌شود.

کشت بذر باید در گلخانه‌های گرم و مرطوب انجام شود و بیشتر برای به دست آوردن گونه‌های جدید از این روش استفاده می‌کنند.

روش اول: قلمه زدن

ساده ترین روش برای تکثیر این گیاه، تکثیر از طریق قلمه می‌باشد.

برای قلمه زدن، باید ساقه‌های سالم گیاه را از آن جدا کرده و در بستری سبک با زهکشی مناسب بکارید و رطوبت کافی را برای گیاهتان تامین کنید.

می‌توانید از ترکیب کوکوپیت و پرلیت به نسبت مساوی برای کاشت قلمه‌ها نیز استفاده کنید.

چگونه به قلمه یکاکتوس کریسمس آب بدهیم؟

بهتر است برای آبیاری قلمه‌ها فقط به اندازه‌ای که خاک مرطوب شود، روی خاک آب ریخته شود.

آبیاری زیاد نیز باعث می‌شود عمل ریشه‌زایی انجام نشده و کاکتوس شما پوسیده شود.

 آیا قلمه‌ی کاکتوس کریسمس در آب هم ریشه دار می شود؟

قلمه‌های کاکتوس کریسمس را در آب هم می‌توانید ریشه‌دار کنید.

اما چون مدت زیادی بعد از ریشه‌دار شدن نمی‌توان گیاه را در آب نگه داشت، بهتر است که از ابتدا قلمه‌های گیاهتان را در خاک ریشه دار کنید.

همچنین چون ریشه‌های این گیاه بسیار شکننده هستند، ممکن است انتقال قلمه‌ای (که در آب ریشه‌دار شده است) به خاک، باعث شکسته شدن و آسیب دیدن ریشه‌ها شود.

روش دوم: پیوند زدن

یکی از شیوه‌های تکثیر کاکتوس کریسمس، پیوند زدن آن می‌باشد.

پیوند زدن این گیاه، دو فایده دارد :

رشد کاکتوس کریسمس، با پیوند زدن، بسیار سریع می‌شود.

احتمال بروز پوسیدگی ریشه و ساقه بسیار کم می‌شود. پیوند زدن روی پایه‌ی اپونتیا بسیار موفقیت آمیز است.

 تعویض گلدان کاکتوس کریسمس: 

زمانی که ریشه‌های گیاهتان گلدان را پر کرد، بهتر است در فصل بهار، گلدان گیاهتان را با گلدانی که یک سایز بزرگ‌تر از گلدان قبلی‌ است، عوض کرده و از خاک تازه برای کاکتوس کریسمس استفاده کنید.

سعی کنید که سایز گلدان را متناسب با حجم ریشه‌هایتان انتخاب کنید.

انتخاب گلدان‌های بزرگ باعث می‌شود که ریشه و ساقه گیاهتان در معرض پوسیدگی و بیماری‌های قارچی قرار بگیرد.

هنگام تعویض گلدان نیز مراقب باشید که به ریشه‌های ظریف و شکننده گیاهتان آسیب نرسد.

همچنین دقت کنید که خاکِ اطراف ریشه از آن جدا نشود.

مشکلات کاکتوس کریسمس:

در زمستان نیز بهتر است اسپری کردن آب روی برگ‌ها را متوقف کرده و فقط به ریشه گیاه آب دهید.اسپری کردن آب روی برگ‌ها (در فصول سرد) باعث بروز بیماری‌های قارچی و لکه‌های زنگ مانند بر روی برگ‌های کاکتوس کریسمس شده که می‌تواند باعث از بین رفتن کاکتوس کریسمس شود.

گلتوس؛ مجله تخصصی گل و گیاه