آشنایی با پرورش قارچهای خوراکی
آشنایی با پرورش قارچهای خوراکی
در این مقاله قصد داریم درباره پرورش قارچ صحبت کنیم، با گلتوس همراه باشید.
مروری بر روش‌های تولید قارچ
روش‌های پرورش قارچ صرف نظر از نوع قارچ، از یک الگوی واحد پیروی می‌کنند. به عبارت دیگر تمامی قارچ‌ها دارای یک چرخه زندگی مشابهی از کاشت تا باردهی می‌باشد. هر چند ممکن است در این فاصله نیازهای متفاوتی برحسب گونه از نظر دمای بستر و اسیدیته محیط، رطوبت و غیره داشته باشند.
چرخه زندگی قارچ و مراحل آن را می‌توان بصورت زیر خلاصه کرد:
۱-تهیه و قرار دادن محیط کشت آگار درون پتری‌دیشها.
۲-جوانه‌زنی هاگها و جدا سازی میسلیوم خالص قارچ از عوامل آلودگی (باکتری،ویروس…).
۳-پخش کردن توده میسلیومی بر روی محیط کشت آگار.
۴-آماده سازی بذور استریل.
۵-تلقیح میسلیوم خالص محیط کشت آگار روی بذور.
۶-تفریخ بذور تلقیح شده(تولید اسپان).
۷-کاشت اسپانها در بستر کاشت.
۸-پوشاندن سطح بستر کاشت با یک لایه پوششی مخصوص.
۹-آغاز مرحله زایشی:
کاهش دما، افزایش رطوبت تا ۹۵ درصد، افزایش گردش هوای محیط، کاهش co2 محیط و یا شوک نوری.
۱۰-مرحله باردهی:
حفظ دمای مرحله قبلی، کاهش رطوبت ۹۲ تا ۸۵ درصد، حفظ میزان گردش هوا و حفظ مقدار co2 و نور محیط در حد مقدار قبلی صرف نظر از نوع محیط کشت (بذر،چوب،کاه،کمپوست) تنها عامل مهم، حفظ رطوبت در حد بالاست، زیرا قارچ‌ها خوراکی در محیط فاقد رطوبت مناسب از بین می‌روند.
قارچ‌ها و پرورش قارچ خوراکی
قارچهای خوراکی، موجودات شگفت‌انگیزی هستند. فاقد کروفیل بوده، لذا نمی‌توان آنها را در ریف گیاهان قرار داد، از طرفی هیچ‌گونه شباهت ساختاری نیز به حیوانات ندارند.
قارچهای خوراکی عمدتا ساپروفیت (گندروی) بوده که غذای خود را از تجزیه مواد گیاهی دست نخورده، کاه یا چوب (تجزیه کننده اولیه) بدست می‌آورند.
( مثل قارچ صدفی و شی‌تاکه) و یا با تجزیه گیاهی نیمه تجزیه شده (کمپوست) غذای خود را بدست می‌آورند (تجزیه کننده ثانویه مثل انواع قارچ دکمه‌ای)
از نظر تاکسونومی، قارچ‌ها، یوکاریوت بوده و متعلق به دسته نما‌نزادان، ردیف ریسه‌داران و شاخه قارچ‌ها می‌باشند.
در سطح شاخه، برحسب طرز زندگی به انواع مختلف انگلی (coprinus comatus)، گندروی(دکمه‌ای) و یا همزیست با گیاهان عالی تقسیم بندی می‌شوند.
از سطح شاخه به پایین، قارچهای خوراکی(ساپروفیت) از بقیه قارچ‌ها جدا شده و متعلق به رده (بازیدیومیستها) و زیر رده (هولوبازیدیومیستها) بوده که در این راسته، جنس‌ها و گونه‌های خوراکی قرار دارند. که برحسب منطقه زراعی گاها ارقام و نژادهای مختلف سازگار با آن منطقه نیز به مرور بوجود آمده‌اند. به طور کلی تاکنون ده‌ها هزارگونه قارچ شناسایی شده است که تنها ۲ تا ۳ هزار گونه آنها خوراکی هستند.
نکته: قارچهای خوراکی عمدتا دارای کلاهک بوده که نباید با قارچهای هم شکل، اما سمی در طبیعت اشتباه گرفته شود.
